Van macht naar folklore

Heerlijkheden in Zuid-Holland na de Franse Tijd

Dit boek gaat over alle heerlijkheden in de provincie Zuid-Holland, en dat zijn er maar liefst 250. Het zou te ver voeren om al die heerlijkheden te behandelen vanaf de Middeleeuwen en daarom is gekozen voor de periode na de Franse Tijd, dus na omstreeks 1800. Die periode is ook om een andere reden gekozen. Toen de Fransen het hier voor het zeggen kregen, is de maatschappij behoorlijk op de schop gegaan. Op veel terreinen zijn moderniseringen in het bestuur doorgevoerd. Dat geldt vooral voor het platteland. Vóór de Franse Tijd bestonden er nog geen gemeenten; steden werden bestuurd door een stadsbestuur en dorpen door of namens een heer, of vrouwe, en werden daarom heerlijkheden genoemd. Heerlijkheden hadden dus een particulier bestuur en dat paste niet in het gedachtegoed van de Franse Revolutie. In 1798 werden heerlijkheden dan ook met één pennenstreek afgeschaft. 

Toch gaat dit boek over heerlijkheden na de Franse Tijd, wat op het eerste gezicht merkwaardig is. Maar zoals na elke revolutie volgde ook na de Franse Revolutie, zeker in Nederland, een periode van restauratie, waarbij verschillende vervallen rechten weer geheel of gedeeltelijk werden hersteld. Het gevolg hiervan is dat het begrip heerlijkheid nog steeds niet helemaal is uitgestorven. Wel is de betekenis ervan in de loop van de tijd steeds verder afgenomen en is van de oorspronkelijke macht niets meer over. In sommige plaatsen is nog wel sprake van enige folklore.

Auteur : Peter de Jong, formaat 297×210 MM, 576 pagina’s,  full colour, genaaid gebonden, hardcover. ISBN 978-94-9257-6156. 

Het boek is verkrijgbaar bij: Pictures publishers voor 39,95 euro.